साहित्य: 2 कप बेसन, 2 टेबलस्पून तेल (मोहनासाठी), चिमूटभर हळद, 1 टीस्पून लाल तिखट, मीठ चवीनुसार, पाणी, आणि तळण्यासाठी तेल.
कृती: बेसनात तेल, हळद, तिखट, मीठ घालून पीठ मळा. शेव साच्यात पीठ भरून ठेवा. कढईत तेल गरम करा, साच्यातून शेव तेलात सोडा. मध्यम आचेवर सोनेरी होईपर्यंत तळा. तळलेली शेव काढून थंड होऊ द्या.
घरच्या घरी बेसन शेव रेसिपी – संपूर्ण माहिती
बेसन शेव ही एक लोकप्रिय आणि पारंपरिक भारतीय तळलेली नाश्ता रेसिपी आहे, जी घरोघरी सणासुदीच्या वेळी आवर्जून तयार केली जाते. बेसन शेव तयार करणे सोपे असून, ती कमी वेळात बनवता येते. कुरकुरीत, खुसखुशीत आणि चवदार अशा या शेवेला लहानांपासून मोठ्यांपर्यंत सर्वजण आवडीने खातात. घरच्या घरी तयार केल्याने तिची चव शुद्ध व खास बनते.
मुख्य घटक आणि त्यांचे महत्व
- बेसन (चणाडाळ पीठ): शेवेसाठी बेसन हा मुख्य घटक आहे, जो प्रथिने आणि फायबरचा चांगला स्रोत आहे.
- तेल: कुरकुरीतपणा आणण्यासाठी तेलाचा योग्य प्रमाणात वापर केला जातो. मोहनासाठी घातलेले तेल शेव हलकी आणि खुसखुशीत बनवते.
- मसाले: मीठ, हळद आणि लाल तिखट शेवेला रंग व चव देतात. हे मसाले प्रमाणात घालणे महत्त्वाचे आहे.
शेव तयार करण्याची प्रक्रिया
बेसन, तेल, मीठ आणि हळद यांचे मिश्रण करून मऊसर पीठ तयार केले जाते. नंतर हे पीठ शेव साच्यात भरून गरम तेलात सोडले जाते आणि मध्यम आचेवर तळले जाते. शेवेला सुंदर सोनसळी रंग येईपर्यंत तळल्यानंतर ती बाहेर काढून कागदावर ठेवल्यास जास्तीचे तेल निघून जाते.
तयारीसाठी टिप्स
- मोहन चांगले मिक्स केल्यास शेव जास्त कुरकुरीत होते.
- तेलाचे तापमान मध्यम ठेवावे; जास्त गरम तेल शेवेला जळकट करू शकते.
- पीठ योग्य प्रकारे मळल्यास शेव साच्यातून सहज निघते.
- तयार शेव थंड झाल्यावरच डब्यात साठवावी.
शेव खाण्याचे प्रकार
बेसन शेव विविध पद्धतींनी खाल्ली जाते. ती चहा सोबत खाण्यासाठी उत्तम आहे. उपवासाच्या पदार्थांवर किंवा चिवड्यात ती सजावटीसाठी वापरली जाते. तसेच, शेव मिसळ, भेळ किंवा दही-शेव पुरीसाठी एक महत्त्वाचा घटक आहे.
साठवण व टिकाऊपणा
शेव पूर्ण थंड झाल्यावर ती हवाबंद डब्यात साठवावी. योग्य प्रकारे साठवण केली तर ही शेव 2-3 आठवडे टिकते आणि तिचा कुरकुरीतपणा कायम राहतो.
आरोग्य फायदे
घरच्या शेवेत कोणतेही प्रिझर्व्हेटिव्ह नसल्यामुळे ती आरोग्यासाठी चांगली असते. बेसन प्रथिने, फायबर आणि जीवनसत्त्वांनी भरलेले असल्याने ती पौष्टिक आहे. मात्र, तळलेले असल्यामुळे योग्य प्रमाणात खाणे आवश्यक आहे.
सणासुदीचे विशेष आकर्षण
सण, दिवाळी किंवा एखाद्या खास प्रसंगी बेसन शेव हा हमखास बनवला जाणारा नाश्ता आहे. घरच्या घरी बनवल्यामुळे तिची चव आणि गुणवत्ता उत्कृष्ट राहते.
बेसन शेव ही एक परिपूर्ण, चवदार आणि सहज तयार होणारी रेसिपी आहे, जी प्रत्येकाच्या आवडीनुसार सहज बदलता येते. ती बनवा, साठवा आणि चविष्टपणे एंजॉय करा!
साहित्य:
- बेसन (चणाडाळ पीठ) – 2 कप
- तेल – 2 टेबलस्पून (मोहनासाठी)
- मीठ – चवीनुसार
- हळद – चिमूटभर
- लाल तिखट – 1 टीस्पून
- पाणी – आवश्यकतेनुसार
- तेल – तळण्यासाठी
कृती:
- एका परातीत बेसन, मीठ, हळद, लाल तिखट आणि 2 टेबलस्पून तेल घालून एकसंध करा.
- हळूहळू पाणी घालून मऊसर, चिकट पीठ मळा.
- शेव बनवण्यासाठी योग्य साचा घ्या आणि त्यात पीठ भरा.
- कढईत तेल गरम करा. तेल मध्यम तापमानाचे असावे.
- शेव साच्यातून गरम तेलात सोडून तळा.
- हलके सोनेरी रंग येईपर्यंत तळून घ्या.
- तळलेली शेव पातेल्यात काढून ठेवा.
टीप:
- पाणी जास्त न घालता पीठ मऊसर ठेवा.
- तळताना तेल गरम आणि मध्यम आचेवर ठेवा.
संग्रह:
थंड झाल्यावर हवाबंद डब्यात साठवा.
वाढा:
चहा, उपवास किंवा नाश्त्यासाठी परिपूर्ण!
घरच्या घरी बेसन शेव रेसिपीसाठी 10 टिप्स आणि ट्रिक्स:
- चांगले पीठ मळा: बेसन, तेल (मोहन) आणि पाणी व्यवस्थित मिक्स करून मऊसर पीठ मळा.
- मोहन योग्य प्रमाणात घाला: शेव कुरकुरीत होण्यासाठी तेलाचे प्रमाण योग्य असावे.
- साच्याची निवड: चांगल्या दर्जाचा शेव साचा वापरा, ज्यामुळे शेव चांगली येईल.
- तेलाची तापमान तपासा: तेल मध्यम गरम असावे; जास्त थंड किंवा गरम टाळा.
- पाणी जास्त नको: पिठात पाणी कमी घाला; खूप सैल पीठ शेव नाजूक बनवते.
- साचा व्यवस्थित भरा: साचा भरताना पीठ मऊसर दाबून भरा.
- तळताना एकसंध शेव: शेव थोड्या प्रमाणातच सोडा, गोंधळ टाळा.
- सोनसळी रंगाचा अंदाज घ्या: शेव तळताना रंग सोनेरी झाल्यावर लगेच काढा.
- तेल निथळा: तळलेली शेव कागदावर ठेवा, जास्त तेल निघून जाईल.
- साठवण व्यवस्थित करा: पूर्ण थंड झाल्यावर हवाबंद डब्यात साठवा, कुरकुरीत राहील.
घरच्या घरी बेसन शेव रेसिपी: 20 प्रश्न आणि उत्तरे
1. बेसन शेव कशी बनवायची?
बेसन, मोहन (तेल), मसाले मिसळून पीठ तयार करा. साच्यातून गरम तेलात शेव सोडून तळा.
2. बेसन कोणत्या प्रकारचे वापरावे?
सुपरफाईन (गुळगुळीत) बेसन शेवेसाठी योग्य असते.
3. शेव खुसखुशीत कशी बनवायची?
तेलाचे मोहन योग्य प्रमाणात घाला आणि मध्यम आचेवर तळा.
4. पीठ साच्यातून नीट का निघत नाही?
पीठ खूप घट्ट असल्यास ते साच्यातून नीट निघत नाही; थोडे पाणी घालून मऊसर करा.
5. शेव जास्त तिखट कशी बनवायची?
तिखटाचे प्रमाण वाढवा किंवा आलं-लसूण पेस्ट मिसळा.
6. तळताना शेव का फुटते?
पीठ खूप सैल असल्याने किंवा तेल योग्य तापमानाचे नसल्याने शेव फुटू शकते.
7. बेसन शेव किती वेळ टिकते?
हवाबंद डब्यात साठवल्यास 2-3 आठवडे टिकते.
8. शेव बनवताना कोणता मसाला घालावा?
हळद, तिखट, जिरे पावडर आणि मीठ ही मूलभूत मसाले आहेत.
9. मोहन म्हणजे काय?
मोहन म्हणजे पीठ मळताना घातलेले तेल, ज्यामुळे शेव कुरकुरीत होते.
10. शेव जास्त कठीण का होते?
मोहन कमी असल्यास किंवा तेल खूप थंड असल्यास शेव कठीण होते.
11. शेव उपवासासाठी कशी बनवावी?
तिखट व हळद न घालता उपवासासाठी साधी शेव तयार करा.
12. तेलाचे तापमान किती असावे?
तेल मध्यम गरम असावे; खूप गरम तेल शेव जळवते.
13. शेव रंगीत कशी बनवायची?
हळद, बीट ज्यूस किंवा पालक पेस्ट वापरून रंगीत शेव तयार करता येते.
14. शेव साचा कुठे मिळतो?
शेव साचा बाजारात किंवा ऑनलाइन मिळतो.
15. शेव मिसळसाठी कशी वापरायची?
तयार मिसळमध्ये वरून शेव टाका आणि सर्व्ह करा.
16. शेव का जळते?
तेल खूप गरम असल्यास किंवा जास्त वेळ तळल्यास शेव जळते.
17. शेव साच्याशिवाय बनवता येते का?
होय, जाळीदार झाकण किंवा कोनाच्या मदतीने तयार करता येते.
18. बेसन शेव बेक करता येते का?
होय, हेल्दी पर्यायासाठी ती बेक केली जाऊ शकते.
19. बेसन शेवची चव कडवट का लागते?
जुने बेसन किंवा खराब तेल वापरल्यास चव कडवट लागते.
20. शेव घरगुती बनवण्याचा सर्वात मोठा फायदा काय?
घरगुती शेव शुद्ध, चवदार आणि सुरक्षित असते. ती बाजारातील पदार्थांपेक्षा चांगली व पौष्टिक असते.
घरच्या घरी बेसन शेव रेसिपी: 20 प्रश्न आणि उत्तरे (FAQ)
1. बेसन शेव कशी बनवायची?
बेसन, तेल, मसाले मिसळून पीठ मळा. साच्यात भरून गरम तेलात शेव तळा.
2. शेव खुसखुशीत कशी बनवायची?
मोहन योग्य प्रमाणात घाला आणि मध्यम आचेवर तळा.
3. शेव साठी कोणते पीठ वापरावे?
चांगल्या दर्जाचे बेसन (चणाडाळ पीठ) वापरा.
4. शेव का फुटते?
पीठ जास्त सैल असल्यास शेव फुटते.
5. शेव किती वेळ टिकते?
हवाबंद डब्यात 2-3 आठवडे टिकते.
6. शेव बनवताना तेल किती गरम असावे?
तेल मध्यम गरम असावे; खूप गरम नको.
7. शेव साठी कोणते मसाले वापरायचे?
हळद, तिखट, मीठ वापरा; चवीनुसार मसाले बदलू शकता.
8. तळताना शेव का जळते?
तेल खूप गरम असल्यास शेव जळते.
9. बेसन शेव उपवासासाठी योग्य आहे का?
उपवासासाठी तिखट न घालता साधी शेव बनवा.
10. शेव मिसळसाठी कशी वापरायची?
तयार मिसळमध्ये शेव वरून टाका.
11. शेव साचा कुठे मिळतो?
साचा बाजारात किंवा ऑनलाइन उपलब्ध आहे.
12. शेव कडवट लागल्यास काय करावे?
तेल किंवा बेसन जुने असल्यास नवीन साहित्य वापरा.
13. मोहन म्हणजे काय?
मोहन म्हणजे पीठ मळताना घातलेले तेल, ज्यामुळे शेव कुरकुरीत बनते.
14. बेसन शेव तळण्याऐवजी बेक करू शकतो का?
होय, बेक केल्यास तळण्यापेक्षा हेल्दी होते.
15. शेव बनवण्यासाठी किती वेळ लागतो?
साधारण 30-40 मिनिटे लागतात.
16. शेव साच्याशिवाय बनवता येते का?
जाळीदार झाकणाचा उपयोग करून करता येते.
17. शेव का कठीण होते?
मोहन कमी असल्यास शेव कठीण होते.
18. शेव रंगीत कशी बनवायची?
हळद, बीट ज्यूस किंवा पालक पेस्ट वापरा.
19. शेव बिघडू नये म्हणून काय करावे?
पूर्ण थंड झाल्यावरच हवाबंद डब्यात ठेवा.
20. बेसन शेव सणासुदीला का बनवली जाते?
ती झटपट, टिकाऊ आणि सणाच्या नाश्त्यासाठी परिपूर्ण आहे.
निष्कर्ष:
घरच्या घरी बेसन शेव बनवणे हे केवळ सोपेच नाही तर आरोग्यासाठीही चांगले आहे. बाहेरून खरेदी केलेल्या तयार उत्पादनांच्या तुलनेत, घरी तयार केलेली शेव शुद्ध, रसायनमुक्त आणि अधिक चवदार असते. योग्य प्रमाणात मोहन घालून मऊसर पीठ तयार करणे, मध्यम आचेवर शेव तळणे, आणि ती हवाबंद डब्यात साठवणे यामुळे ती दीर्घकाळ टिकते आणि कुरकुरीत राहते.
बेसन शेव ही चहासोबत, मिसळ, भेळ, किंवा सणासुदीच्या वेळी खाल्ली जाणारी एक सर्वांगसुंदर डिश आहे. ती बनवताना वापरण्यात येणाऱ्या साध्या आणि सहज उपलब्ध सामग्रीमुळे ती घराघरात सहज तयार होते.
घरात बनवलेल्या शेवेच्या चवीत सणासुदीची गोडी आणि घरच्या पदार्थांची खासियत असते. शिवाय, ही रेसिपी एकाच वेळी स्वादिष्ट आणि पौष्टिक आहे. जर तुम्ही शेव अधिक चवदार बनवू इच्छित असाल, तर तिखट, गोडसर किंवा मसालेदार चव तुमच्या आवडीनुसार जोडू शकता.
यामुळेच बेसन शेव ही पारंपरिक भारतीय नाश्त्यांमध्ये एक महत्त्वाची आणि आवडती डिश आहे. ती केवळ नाश्त्यासाठीच नाही तर विविध प्रकारच्या पदार्थांसोबत जोडून देखील खाल्ली जाऊ शकते. ही एक बहुपयोगी आणि सर्वांना आवडणारी रेसिपी आहे, जी घरातील प्रत्येक सदस्यासाठी खास आहे.
तुमच्या कुटुंबासाठी शुद्ध, चविष्ट आणि कुरकुरीत बेसन शेव घरीच तयार करा आणि प्रत्येक घासाचा आनंद घ्या!